Dordrechts Museum toont vindingrijkheid van ondernemende kunstenaars
'Als kunstenaar verdien je pas geld na je dood' – het is een veelgehoorde opvatting. Maar waar komt dat idee vandaan? En klopt het eigenlijk wel? Uiteindelijk is kunst maken toch ook 'gewoon' een vak? Vanaf 20 april 2024 komen bezoekers meer te weten over de ondernemende kant van de kunstwereld in de tentoonstelling Kunst voor de Kost – de kunstenaar als ondernemer in de 19de eeuw.
Vaak is het als kunstenaar hard werken om het hoofd boven water te houden. Talent en idealen leiden niet automatisch tot succes. Om toch brood op de plank te krijgen, is het daarom handig oog voor de markt te hebben. Maar dat roept tegelijkertijd de vraag op of puur voor de markt gemaakte werken ten koste gaan van creativiteit; zijn deze 'commerciële' kunstwerken nu minder waard of misschien juist wel meer?
De 19de eeuw
De tentoonstelling Kunst voor de Kost toont de vindingrijkheid van kunstenaars uit de 19de eeuw; de tijd waarin de handel een sterk sturende rol ging spelen in de kunstwereld. Sommige kunstenaars maakten goed verkoopbare schilderijen naast hun eigen, vrije werk en anderen hadden het geluk dat hun favoriete onderwerp goed in de markt lag. Enkelen besloten zelfs alleen nog maar in opdracht te gaan werken. Eén gouden succesformule was (en is) er niet, de markt is altijd in beweging. En kunstenaars bewegen mee.
Met Kunst voor de Kost toont het Dordrechts Museum dat kunst niet alleen de ongrijpbare business is die het soms misschien lijkt; uiteindelijk is het ook gewoon een beroepspraktijk waar mensen hun geld mee verdienen.
Met werk van grote namen als Jozef Israëls, Matthijs Maris, Henriëtte Ronner-Knip en Johan Barthold Jongkind laat de tentoonstelling de bezoeker kennismaken met de bijzondere, ondernemende kunstenaars uit die tijd. Hier en daar wordt ook een uitstapje naar de 20ste eeuw gemaakt met werk van onder andere Piet Mondriaan. Hij schilderde, naast zijn bekende abstracte werken, ook botanische planten in opdracht. In verschillende videoportretten laten hedendaagse kunstkenners en -handelaren hun licht schijnen op de kunst en handel anno nu.