Bruikleen uit familiekasteel generaal La Fayette naar Dordrechts Museum
Het Dordrechts Museum heeft een bijzondere bruikleen van Ary Scheffer (1795 - 1858) bevestigd gekregen. Het gaat om het schilderij Scène uit de julidagen, uit 1831, een vrijwel onbekend meesterwerk van Scheffer. Het komt uit het familiekasteel van de beroemde generaal La Fayette, die bekend werd vanwege de rol die hij speelde tijdens de onafhankelijkheidsstrijd in Amerika en de Franse Revolutie van 1789. Het schilderij is na presentatie op de Franse Salon van 1831 nooit meer publiekelijk geëxposeerd. Ook is het zelden gepubliceerd in boeken of tijdschriften. Het werk is straks te zien in de grote Franse Romantiek expositie Liberté! die opent op 18 oktober.
Scène uit de julidagen
Fondation Josée et René de Chambrun
1831
De uit Dordrecht afkomstige Ary Scheffer leefde in een tijd van politieke onrust. Scheffer bevond zich midden in het culturele en politieke leven van Parijs in die dagen. Hij had hooggeplaatste en beroemde vrienden; kunstenaars als Ingres, Géricault en Delacroix, maar ook het koningshuis van Orléans en hij kende La Fayette. Scheffers broer Arnold was namelijk secretaris van de generaal. Met deze laatste deelde Scheffer politieke opvattingen. Het familiekasteel, La Grange-Bléneau, waar het bruikleen vandaan komt was destijds een ontmoetingsplaats van de revolutionairen. Scheffer kwam hier vaak. Hij ontmoette er andere opstandelingen en schilderde er verschillende familieleden van La Fayette.
Scène uit de julidagen
Het schilderij Scène uit de julidagen is een uitzonderlijk werk, dat Scheffers nauwe betrokkenheid laat zien bij de politieke ontwikkelingen in Frankrijk in zijn tijd. In juli 1830 barst er een nieuwe revolutie los in Frankrijk. Koning Charles X wordt gedwongen afstand te doen van de troon en plaats te maken voor Louis-Philippe van Orléans. Veel kunstenaars bevinden zich midden in de oproer en staan op de barricades. Scheffer vecht zelf ook mee en vereeuwigt de bloederige dagen in een groots schilderij die hij een jaar later op de Salon presenteert. Het is tegelijkertijd te zien met het wereldberoemde schilderij over de julirevolutie van Eugène Delacroix: De vrijheid leidt het volk (Louvre, Parijs). De werken vertonen veel overeenkomsten. Scheffer en Delacroix maken gebruik van dezelfde beeldtaal: een stad in brand, gesneuvelde burgers die zijn omgekomen in de strijd om gerechtigheid voor het Franse volk, en de Franse tricolore vlag die zegeviert.
Het schilderij was destijds in het bezit van de kroonprins Ferdinand-Philippe van Orléans, met wie Scheffer goed bevriend was. Zijn weduwe legateerde het schilderij aan een kleinzoon van La Fayette. Zo kwam het schilderij op het familiekasteel La Grange-Bléneau terecht, de plek waar Scheffer vroeger vaak kwam. Tegenwoordig wordt de collectie van de generaal beheerd door de Fondation Josée et René de Chambrun.
Andere bijzondere bruiklenen
Het Dordrechts Museum bezit de grootste collectie van werk van Ary Scheffer ter wereld, waarvan de meest indrukwekkende werken tijdens de expositie worden getoond, naast werk van Scheffers vrienden en tijdgenoten. Behalve Scène uit de julidagen zijn er nog veel meer bijzondere bruiklenen te bewonderen. Zo zal een olieverfschets van het wereldberoemde Vlot van de Médusa door Géricault te zien zijn (Musée des Beaux-Arts, Angers) en kunnen bezoekers genieten van Ingres' Paolo en Francesca (Barber Institute of Fine Arts, Birmingham). Daarnaast wordt Episode uit de Griekse onafhankelijkheidsoorlog van Eugène Delacroix, afkomstig uit de National Gallery in Athene.
LIBERTÉ! – Ary Scheffer en de Franse Romantiek opent 18 oktober 2024.